Vai trò Người Giám Hộ – Custodian

Theo luật định của Bộ Di Trú Immigration Canada thì các học sinh du học dưới 18 tuổi (hay 19 tuổi tuỳ theo tỉnh bang) cần có một người giám hộ, thay mặt cha mẹ để trông chừng trong thời gian du học. Người này phải là công dân Canada hay thường trú nhân. Người giám hộ đồng ý ký vào hồ sơ của Immigration Canada thì học sinh mới được xin study permit (giấy phép du học). Nếu cha mẹ Việt Nam đi cùng để chăm lo con cái thì không cần đến người này nữa. Tính trung bình, mỗi em học sinh dưới 18 tuổi sẽ phải trả khoảng chừng 1.300$ tiền ăn ở mỗi tháng . Còn lệ phí cho người giám hộ thì vào khoảng từ 1.000$ cho đến 2.500$ cho mỗi năm học tuỳ theo công việc người này làm nhiều hay ít. Người giám hộ không nhất thiết phải ở cùng địa chỉ với học sinh, nhưng cần ở gần để tiện bề hỗ trợ.

…

Canada có ít trường nội trú vì việc vận hành chúng khá tốn kém và phức tạp. Các học sinh du học thường phải thuê nhà sống chung trong một gia đình Canada gọi là Host Family. Người chủ nhà (host) có thể đóng luôn vai trò giám hộ (custodian). Trong trường hợp này, phụ huynh học sinh sẽ phải trả luôn khoản chi phí giám hộ cho người này. Việc ở chung nhà với người dân Canada là một tác nhân giáo dục mà chính phủ khuyến khích để giúp cho học sinh hội nhập xã hội và phát triển kỹ năng giao tiếp.

…

Sau đây là những trách nhiệm cụ thể mà nhà trường Canada đòi hỏi ở người giám hộ. Chúng được chia làm 4 giai đoạn tuần tự như sau:

1/ Khi học sinh mới đến:

– Dẫn đi trình diện với văn phòng du học của sở giáo dục hay đến trường để làm thủ tục nhập học. Giúp hoàn tất các đơn từ, thủ tục ghi danh. Dẫn học sinh đi thi xếp lớp nếu cần thiết.

2/ Trong năm học:

– Là người liên lạc chính của nhà trường trong lãnh vực học hành và hành vi đạo đức ở trường của học sinh

– Thay mặt cha mẹ ký giấy đồng ý cho học sinh tham gia các hoạt động trong trường hay sinh hoạt ngoại khoá

– Đi họp phụ huynh

– Xem xét và gởi học bạ cho cha mẹ ở Việt Nam vào mỗi học kỳ

– Giữ liên lạc với cha mẹ học sinh

3/ Trong các trường hợp cần thiết:

– Báo cáo cho cha mẹ nếu xét thấy học sinh có biểu hiện đáng quan ngại

– Giúp cho học sinh đăng ký bác sĩ và làm các thủ thục liên quan đến bảo hiểm y tế

4/ Sang năm học mới, khi trở lại trường:

– Làm thủ tục cập nhật hồ sơ hay chuyển trường

– Báo cáo cho văn phòng du học của sở giáo dục khi học sinh rời nước Canada

– Báo cáo cho sở giáo dục biết khi thay người bảo trợ khác hoặc học sinh đổi chỗ ở

Trên đây là mô tả khái quát về các phần việc của một người giám hộ học sinh du học tại Canada này. Số tiền chi phí cho một người giám hộ xem là lớn khi nó được trả một lần. Thế nhưng đó là chi phí cho nguyên một năm học, cho nên tính ra hàng tháng không phải nhiều nhặn gì cho lắm. Vì thế, vai trò của người giám hộ chỉ xoay quanh những điều mô tả ở bên trên. Họ không thể thay cha mẹ làm công tác giáo dục, nuôi nấng học sinh được. Có những chuyện khá quan trọng trong đời sống hàng ngày của một em nhỏ mà người giám hộ không thể quán xuyến nổi ví dụ: cung cách sống; thái độ học hành; nề nếp sinh hoạt cá nhân; cách giao tiếp xã hội; quan hệ bè bạn; thói quen đi khuya về sớm… Người giám hộ chỉ có thể tác động gián tiếp như thường xuyên báo cáo với cha mẹ các em. Vì vậy, nên có một sự kết nối chặt chẽ giữa phụ huynh học sinh và người giám hộ. Hai bên nên có thoả thuận với nhau ngay từ đầu để đi đến một sự đồng ý chung về các phần việc trách nhiệm.

Người giám hộ tốt nhất là người có giáo dục Canada, đã lớn lên bên này, hiểu biết xã hội và nói tiếng Anh trôi chảy như, hoặc gần bằng tiếng mẹ đẻ. Điều này rất quan trọng vì một người như vậy sẽ giúp đỡ các em học sinh hữu ích hơn. Phụ huynh học sinh nên tìm kiếm, tiếp xúc và tuyển chọn những người như vậy. Nếu không quen biết ai, thì cha mẹ Việt Nam nên nhờ các Home Stay Agencies tại Canada tìm dùm. Các agency đều có bảng tóm tắt yêu cầu của phụ huynh để giúp họ tìm người. Khi du học tại các tỉnh xa thì tìm các gia đình Canada rặt không khó lắm. Cái khó là các em Việt Nam có thể hoà nhập với họ hay không mà thôi. Dù bất cứ trong trường hợp nào, cha mẹ cần có sự tiếp xúc với người giám hộ trước khi ra quyết định sau cùng.

Đa phần các em học sinh Việt Nam bị khó khăn về ngôn ngữ và văn hoá trong thời gian đầu. Một số em sẽ có nhu cầu cần người Việt giúp đỡ. Như vậy, các em có thể tìm kiếm các những người Custodian gốc Việt đạt được tiêu chuẩn trên. Có thể dùng các agencies trực tiếp tại Canada. Những chỗ lớn, họ có nhân viên nói tiếng Việt. Toronto Catholic School Board (Sở giáo dục Công Giáo Toronto) cũng có nhân viên nói tiếng Việt sẽ giúp học sinh du học Việt Nam chuyện này. Phụ huynh học sinh có thể yêu cầu được.

…

…

Có một điều nên lưu ý rằng mọi chuyện sẽ không mấy khi hoàn hảo như ý chúng ta mong đợi. Các em Việt Nam có thể gặp những người giám hộ gốc VN, gốc di dân, không biết tiếng Anh, kém giao tiếp và hiểu biết xã hội. Điều này rất là bình thường tại các đô thị lớn, đông đảo di dân như Vancouver, Toronto, Montreal… bởi Canada là đất nước đa chủng tộc có đủ mọi sắc dân sinh sống. Không phải ai cũng nói thạo tiếng Anh và hiểu biết xã hội đâu. Vì vậy, khi tìm người giám hộ, phụ huynh học sinh phải gặp gỡ trước và thảo luận rõ ràng để đôi bên tìm hiểu nhau rồi mới quyết định.

Việc tìm một gia đình Host Family cũng quan trọng và thậm chí còn hơn việc tìm người giám hộ vì đó là môi trường sống của học sinh . Yếu tố văn hoá cũng có tác động trong đó nữa. Ví dụ, nếu gia đình host là người gốc di dân …họ sẽ ăn những đồ ăn quen nước họ mà chưa chắc hợp khẩu vị các em Việt Nam. Có những gia đình kỷ luật khá nghiêm minh, cứ 9 giờ là tắt đèn đi ngủ….Vì thế, các phụ huynh luôn cần phải gặp gỡ với host family trước để xem xét, chọn người phù hợp. Các agency Canada chỉ là trung gian ở giữa điều phối và ăn tiền hoa hồng. Việc phải đổi nhà sẽ rất phiền toái và tốn kém cho cả ba phía cho nên sự chọn lựa ban đầu khá ư là quan trọng.